Linie bezpośrednie – kolejny krok w kierunku transformacji energetycznej

7 września 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Prawa Energetycznego, która reguluje przepisy odnośnie linii bezpośrednich. Wprowadzone zmiany w istotny sposób mogą przyspieszyć rozwój źródeł rozproszonych w naszym kraju. Co to są linie bezpośrednie i dlaczego ich budowa jest tak istotna dla transformacji polskiej energetyki?

Linie bezpośrednie – co to?

Linia bezpośrednia to jak sama nazwa wskazuje linia łącząca bezpośrednio źródło energii np. farmę fotowoltaiczną z odbiorcą lub z przedsiębiorstwem energetycznym. Przedsiębiorca z kolei, może odebraną energię zużywać we własnych obiektach lub przesłać dalej, do podmiotów zależnych bądź odbiorców.  Dzięki bezpośredniemu przesyłowi, energia ze źródła trafia do odbiorcy, z pominięciem sieci elektroenergetycznej.

Zachęta do inwestycji w OZE

Linie bezpośrednie są zachętą do inwestowania w nieduże jednostki wytwórcze oparte na Odnawialnych Źródłach Energii. Argumentem jest m.in. brak formalności i opłat związanych z przyłączeniem instalacji OZE do sieci elektroenergetycznej oraz redukcja opłat związanych z dystrybucją energii do odbiorcy. 

Korzyści linii bezpośrednich to m.in.:

• możliwość uruchomienia nowych mocy OZE, mimo ograniczeń związanych z przestarzałą infrastrukturą energetyczną,
• obniżenie opłat związanych z dystrybucją energii,
• korzystanie z niższych cen energii z OZE.

Linie bezpośrednie to doskonałe rozwiązanie dla biznesu, a w szczególności dla najbardziej energochłonnych sektorów. Obecnie wiele branż szczególnie z obszarów produkcyjnych boryka się z poważnymi wyzwaniami wynikającymi ze wzrostu cen energii. Budowa linii bezpośredniej pozwoli nie tylko na korzystanie z czystej, darmowej energii z OZE, ale także na obniżenie opłat nakładanych już na etapie dystrybucji prądu bez dodatkowego obciążania sieci elektroenergetycznej

Linie bezpośrednie a regulacje prawne – jak było?

Do tej pory budowa linii bezpośrednich wymaga uzyskania zgody Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Odbiorca mógł ją otrzymać wyłącznie wtedy, kiedy nie może zaspokoić swojego zapotrzebowania na energię za pośrednictwem Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. W praktyce oznaczało to, że URE nie mógł wydać zgody jeśli odbiorca jest już przyłączony do sieci lub może się do tej sieci przyłączyć. Według tych przepisów linię bezpośrednią można było rozumieć więc jako połączenie jednostki wytwórczej i odbiorcy w układzie, który działa poza siecią publiczną i bez możliwości przyłączenia do niej. Na tych zasadach linie bezpośrednie nie miały więc racji bytu, o czym doskonale wiedziały przedsiębiorstwa – w ostatnich latach, do URE wpływał średnio jeden taki wniosek rocznie, a w latach 2020-2021 nie wpłynął żaden, a do maja 2022 r. został złożony jeden. Dotychczas URE nie wydało żadnej zgody na budowę, ponieważ nie był spełnione ustawowe warunki.

Co się zmieniło?

7 września 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Prawa Energetycznego, której przepisy zwiększają dostępność linii bezpośrednich. Dzięki nowym regulacjom przedsiębiorcy nie muszą już występować o zgodę na budowę do prezesa URE, a jedynie wykonać zgłoszenie, które zostanie zakończone wpisem do rejestru. Zgłoszenie powinno zawierać informacje dotyczące parametrów linii oraz ekspertyzę o jej wpływie na krajową sieć elektroenergetyczną. W przypadku pracy wyspowej lub linii łączącej jednostkę wytwórczą o mocy do 2 MW, ekspertyza nie jest wymagana.

Istotnym elementem przepisów dot. linii bezpośrednich jest możliwość wprowadzenia nadwyżek energii do sieci. Konieczne jest spełnienie warunków dot. konieczności zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznej.

Jeśli chodzi o opłaty, odbiorca korzystający z linii bezpośredniej nie będzie ponosił większości kosztów dystrybucyjnych, w zamian jednak ponosić będzie tzw. opłatę solidarnościową. Opłata ta będzie pokrywać będzie część kosztów utrzymania sieci przez operatora, do którego sieci odbiorca ten jest przyłączony. Drugą opłatą jest opłata na pokrycie kosztów utrzymywania systemowych standardów jakości i niezawodności bieżących dostaw energii elektrycznej. Wielkość tych opłat zależy od ilości energii elektrycznej dostarczonej linią bezpośrednią. 

Co z istniejącą infrastrukturą?

Dotychczasowe przepisy umożliwiały nadanie statusu linii bezpośredniej jedynie w przypadku, gdy prezes URE wydał zgodę przed jej wybudowaniem. Obecnie przepisy dopuszczają nadanie statusu także istniejącej infrastrukturze, pod warunkiem, że spełnia ona wymogi formalne. 

Linie bezpośrednie stanowią kluczowy element krajowej transformacji energetycznej. Dzięki nim przedsiębiorcy mogą w prostszy i bardziej ekonomiczny sposób wykorzystywać odnawialne źródła energii (OZE) do zaspokojenia potrzeb. Nowe przepisy są szczególnie istotne dla energochłonnych przedsiębiorstw, których koszty działalności stale rosną m.in. przez podwyżki cen energii elektrycznej. 

Zainteresowany instalacją fotowoltaiczną dla firmy? Skontaktuj się z nami. Dobierzemy rozwiązania dopasowane do Twojej działalności, które pozwolą Ci maksymalnie obniżyć koszty energii elektrycznej i zwiększyć niezależność firmy.